« 2020. № 2 (152)

Народознавчі зошити. 2020. № 2 (152). С. 420—434

УДК 001.3-026.451(=161.2:438.31)”19/20″

DOI https://doi.org/10.15407/nz2020.02.420

УКРАЇНОЗНАВСТВО В КРАКОВІ ЯК ОСЕРЕДОК ЗМІЦНЕННЯ ПОЛЬСЬКО-УКРАЇНСЬКОГО ПАРТНЕРСТВА: ПОСТАТІ, НАПРЯМКИ, ПЕРСПЕКТИВИ

КРИВЕНКО Анастасія

ORCID ID: https://orcid.org/0000-0001-9353-2919

кандидат історичних наук, науковий співробітник,

Інститут народознавства НАН України,

відділ етнології сучасності,

проспект Свободи, 15, 79000, м. Львів, Україна

Контакти: e-mail: n.d.kryvenko@gmail.com

Анотація. Дослідження польсько-українського співробітництва в українознавчих осередках Кракова сьогодні є науково актуальним та суспільно необхідним завданням. Актуалізують цю тематику відсутність спеціальної розвідки про стан українознавчої науки в Польщі, зокрема в Кракові, брак поінформованості вчених про низку наукових подій з обох сторін, суспільно-політичні виклики, пов’язані з відмінним трактуванням історичних подій, їх політизацією та необхідністю продовжувати міжнародний науковий діалог з огляду на інтеграцію української науки в міжнародний науковий процес. Метою дослідження є простежити тенденції розвитку науково-дослідної та освітньої діяльності у сфері українознавства в Кракові, а також проаналізувати їхній вплив на процес зміцнення польсько-українського партнерства. Об’єктом статті є краківський українознавчий осередок: наукові установи, основні представники та ініціатори міжнародної польсько-української співпраці. Предметом є основні напрями, результати, а також труднощі та перспективи міжнародної співпраці польських і українських українознавців у Кракові. Джерельною основою статті є інтерв’ю з представниками польських наукових установ, які досліджують різні аспекти українознавства, а також підтримують наукові контакти з українськими фахівцями. Стаття ґрунтується на засадничих методологічних підходах наукового дослідження й передбачає застосування таких методів: інтерв’ювання згідно з підготовленим запитальником, порівняльно-історичний, структурно-функціональний, типологічний аналіз тощо.

Ключові слова: українознавство, Краків, наукова співпраця, представники, напрями, перспективи.

Надійшла 14.01.2020

Список використаних джерел

1. Lewicki J. Stan badaс nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej. Red. W. Walczak i K. Јopatecki. Biaіystok, 2010. T. 1. 438 s.
2. Zaszkilniak L. Stan badaс nad problematyk№ porozumieс polsko-ukraiсskich lat 1939—1945 we wspуіczesnej historiografii ukraiсskiej. Pamiкж i Sprawiedliwoњж. 2009. № 8/1 (14). S. 431—436.
3. Rцskau-Rydel I. Stan badaс nad dziejami Lwowa w latach 1772—1848. Repozytorium Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. 1998. S. 263—373.
4. Woіoszyn M. Zaraz po wojnie: z historii badaс nad pograniczem polsko-ruskim w latach 1945—1956 (ze szczegуlnym uwzglкdnieniem Grodуw Czerwieсskich). Przegl№d Archeologiczny. 2017. №65. S. 199—224.
5. Јuїny R. Pisarze krкgu Akademii Kijowsko-Mohylaсskiej a literatura polska. Z dziejуw zwi№zkуw kulturalnych polsko-wschodniosіowiaсskich w XVII—XVIII wieku. Krakуw, 1966. 169 s.
6. Јuїny R. Pierwsze tysi№clecie chrzeњcijaсstwa (988—1988) na ziemiach Wschodniej Sіowiaсszczyzny. Od Rusi Kijowskiej do Rosji, Ukrainy i Biaіorusi. Kronika waїniejszych wydarzeс dziejowych, oprac. Ryszard Јuїn. Lublin, 1994. 45 s.
7. Kozik J. Miкdzy reakcj№ a rewolucj№. Studia z dziejуw ukraiсskiego ruchu narodowego w Galicji w latach 1848—1849. Zeszyty Naukowe Uniwersy­tetu Jagielloсskiego. Prace Historyczne. Krakуw, 1975. Z. 52. 236s.
8. Kozik J. Ukraiсski ruch narodowy w Galicji w latach 1830—1848. Krakуw: Wydawnictwo Literackie, 1973. 307 s.
9. Kozik J. The Ukrainian National Movement in Galicia: 1815—1849. Edmonton: Canadian Institute of Ukrainian Studies, University of Alberta, 1986. 498 s.
10. SerczykW.A. Hajdamacy. Krakуw: Wydawnictwo Literackie, 1978. 461 s.
11. SerczykW.A. Historia Ukrainy. Wrocіaw: Zakіad Narodowy im. Ossoliсskich, 2001. 426 s.
12. Serczyk W.A. Koliszczyzna. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagielloсskiego, Krakуw, 1968. T.193, 173 s.
13. Materiaіy z miкdzynarodowej konferencji naukowej zorganizowanej przez Instytut Historii Uniwersytetu Jagielloсskiego i Fundacjк im. Њw. Wіodziemierza Chrzciciela Rusi Kijowskiej w Krakowie 28—30 maja 1990. Red. Mіchaі Puіaski. Zeszyty naukowe Uniwersytetu Jageloсskiego. Pra­cy Historyczne. Krakуw, 1993. Z. 3. 244 s.
14. Puіaski M. Wstкp. Materiaіy z miкdzynarodowej konferencji naukowej zorganizowanej przez Instytut Historii Uniwersytetu Jagielloсskiego i Fundacjк im. Њw. Wіodziemierza Chrzciciela Rusi Kijowskiej w Krakowie 28—30 maja 1990. Red. Michaі Puіaski. Zeszyty naukowe Uniwersytetu Jageloсskiego. Prace Historyczne. Krakуw, 1993. Z. 3. S. 2—11.
15. Moklak J. Јemkowszczyzna w Drugiej Rzeczypospolitej. Krakуw: Towarzystwo Wydawnicze «Historia Iagellonica», 1997. 191 s.
16. Mokіak J., Kich-Masіaj O. Od redakcji. Nowa Ukraina. Krakуw; Przemyњl, 2007. Z. 1—2. S. 5—8.
17. Nagirnyj W. Polityka zagraniczna ksiкstw ziem halickiej i woіyсskiej w latach 1198 (1199)—1264. Krakуw: Polska Akademia Umiejкtnoњci, 2011. 362s.
18. Інтерв’ю з Віталієм Нагірним (інтерв’юер А. Кривенко). Краків, 21.03.2018.
19. Nowak A. Miкdzy carem a rewolucj№: studium politycznej wyobraџni i postaw Wielkiej Emigracji wobec Rosji 1831—1849. Warszawa: Warszawska Oficyna Wydawnicza «Gryf»; Instytut Historii PAN, 1994. 369 s.
20. Nowak A. Od imperium do imperium. Spojrzenia na historiк Europy Wschodniej. Krakуw: Arcana, 2004. 399s.
21. Gікbocki H. Kresy imperium: szkice i materiaіy do dziejуw polityki Rosji wobec jej peryferii (XVIII—XXI wiek). Krakуw: Arcana, 2006. 568 s.
22. Bruski J. Miкdzy prometeizmem a Realpolitik. IIRzecz­pospo­lita wobec Ukrainy Sowieckiej 1921—1926. Kra­kуw: Towa­rzystwo Wydawnicze «Historia Iagellonica», 2010. 416 s.
23. Bruski J. Petlurowcy. Centrum Paсstwowe Ukraiсskiej Re­publiki Ludowej na wychodџstwie, 1919—1924. Krakуw: Arcana, 2000. Wyd.1. 600s.
24. Adam Faіowski. URL: http://www.ifw.filg.uj.edu.pl/badania/publikacje/adam-falowski (dostкp 25.05.2018).
25. Agnieszka Korniejenko. URL: http://www.ifw.filg.uj.edu.pl/badania/publikacje/agnieszka-korniejenko (dostкp 25.05.2018).
26. W. Mokry. URL: http://yelita.pl/artykuly/art/mokry (dostкp 25.05.2018).
27. Mokry W. «Ruska Trуjca»: karta z dziejуw їycia literackiego Ukraiсcуw w Galicji w pierwszej poіowie XIX wieku. Krakуw: Wydaw. Uniwersytetu Jagielloсskiego; Fund. Њwiкtego Wіodzimierza, 1997. 306 s.
28. Mokry W. Apostolskie Sіowo Jana Pawіa II na Ukrainie w 2001 roku. Krakуw: Szwajpolt Fiol, 2002. 578 s.
29. Mokry W. Duchowe џrуdіa pomaraсczowej rewolucji, na Ukrainie w 2004 roku — Духовні джерела помаран­чевої революції 2004 року у Києві. Krakуw: Szwajpolt Fiol, 2006. 196s.
30. Rola monasterуw w ksztaіtowaniu kultury ukraiсskiej w wiekach XI—XX. Red. A. Gronek, A. Nowak. Krakуw: Szwajpolt Fiol, 2014. 375 s.
31. Wywiad z Agnieszk№ Gronek (wywiad przepr. A. Kryvenko). Krakуw, 2018. 25.04.
32. Wywiad z Oksan№ Kowack№ (wywiad przepr. A. Kryvenko). Krakуw. 2018. 7.05.
33. Krakowskie Zeszyty Ukrainoznawcze. Краківські укра­їнознавчі зошити. Krakуw, 2010. T. XI—XII. 351 s.
34. Smor№g-Rуїycka M. Bizantyсsko-ruskie miniatury Kodeksu Gertrudy. O kontekstach ideowych i artystycznych sztuki Rusi Kijowskiej XI wieku. Krakуw: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielloсskiego, 2003. 283 s.
35. Smor№g-Rуїycka M. O piкknie i sztuce w najstarszych prze­kazach pisanych Rusi Kijowskiej w њwietle tradycji bizantyсskich ekphraseis. Ars graeca — Ars latina. Studia dedykowane Profesor Annie Rуїyckiej Bryzek. Krakуw, 2001. S. 91—114.
36. Wywiad z Maіgorzat№ Smor№g-Rуїyck№ (wywiad przepr. A. Kryvenko). Krakуw, 2018. 8.05.
37. Libera Z. URL: http://www.etnologia.uj.edu.pl/zbigniew-libera (dostкp 25.05.2018).
38. Libera Z. Medycyna ludowa: сhіopski rozs№dek czy gminna fantazja? Wrocіaw: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocіawskiego, 1995. 295s.
39. Libera Z. Mikrokosmos, makrokosmos i antropologia ciaіa. Tarnуw: Liber novum, 1997. 210 s.
40. Libera Z. Wstкp do nosologii. Wrocіaw: Wirydarz, 1996. 122 s.
41. Libera Z. Znachor w tradycjach ludowych i popularnych XIX—XXwieku. Wrocіaw: Towarzystwo Przyjaciуі Ossolineum, 2003. 279 s.
42. Trzeszczyсska P. Јemkowszczyzna zapamiкtana. Opowieњci o przeszіoњci i przestrzeni. Krakуw: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielloсskiego, 2013. 443 s.
43. Ziкba A. Metropolita Andrzej Szeptycki: studia i materiaіy. Krakуw: nakіadem PAU, 1994. 274 s.
44. Ziкba A. Ukraiсcy w Kanadzie wobec Polakуw i Polski (1914—1939). Krakуw: Ksiкgarnia Akademicka, 1998. 400 s.
45. Koczownicy Ukrainy: katalog wystawy. Red. Jan Chochorowski. Katowice: Muzeum Њl№skie, 1996. 243 s.
46. Chochorowski J. Problem recepcji elementow kultury antycznej (greckiej) w Kotlinie Karpackiej w VI w. p.n.e. Pro­blemy epoki br№zu i wczesnej epoki їelaza w Europie њrodkowej. Ksiкga jubileuszowa poњwiкcona Markowi Gedlowi, Krakуw, 1996. S. 115—147.
47. Madyda-Legutko R. Prуba rekonstrukcji pasуw z metalowymi czкњciami na obszarze њrodkowoeuropejskiego Barbaricum w okresie wpіywуw rzymskich i we wczesnej fazie okresu wкdrуwek ludуw. Przegl№d Archeologiczny. Wrocіaw, 1984. T. 31. S. 91—134.
48. Bodzek J. Dwa nieznane znaleziska monet greckich z Uk­rainy. Wiadomoњci Numiznatyczne. 1995 (1996). XXXIX. Z. 3—4. S. 135—138.
49. Koњcioіy i klasztory Lwowa z okresu przedrozbiorowego. Oprac. Andrzej Betlej. Krakуw: Miкdzynarodowe Centrum Kultury, 2012. T. 2. 390 s.
50. Koњcioіy i klasztory Lwowa z wiekуw XIX i XX. Op­rac. Andrzej Betlej. Krakуw: Miкdzynarodowe Centrum Kultury, 2004. T. 2. 416 s.
51. Uroczystoњci okazjonalne we Lwowie w XVIII wieku, VELIS QUOD POSSIS: studia z historii sztuki ofiarowane Profesorowi Janowi Ostrowskiemu. Red. A. Betlej, K. Brzezina-Scheurer, A. Dworzak, M. Fabiaсski, P. Krasny, M. Kurzej, D. Nestorow. Krakуw, 2016. 643 s.
52. Wywiad z Andzejem Betlejem (wywiad przepr. A. Kryvenko). Krakуw, 2018. 23.05.
53. Galusek Ј., Jurecki M. Kresy na nowo odkryte: wspуlne dziedzictwo Polski i Ukrainy. Krakуw: Miкdzynarodowe Centrum Kultury, 2007. 300 s.
54. Ostrowski J. Inwentaryzacja zabytkуw sztuki sakralnej na kresach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Dziedzictwo kresуw — nasze wspуlne dziedzictwo? Red. J. Purchla. Krakуw, 2006. S. 281—291.
55. Dzieje Sіowian w њwietle leksyk: pamiкci profesora Franciszka Sіawskiego. Pod red. Jerzego Ruska, Wiesіawa Bo­rysia, Leszka Bednarczuka. Krakуw: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielloсskiego, 2002. 546s.
56. Rozmуwki polsko-ukraiсskie. Red. Halina Strelczuk, Ol­ga Kamjanaja, Boїena Zinkiewicz-Tomanek. Krakуw: Sto­warzyszenie Wspуіpracy Polska-Wschуd, Oddziaі Wojewуdzki, 1992. 290 s.

читати публікацію»