« 2020. № 3 (153)

Народознавчі зошити. 2020. № 3 (153). С. 723—737

УДК 351.765(477.83-250 “175/181”

DOI https://doi.org/10.15407/nz2020.03.723

ПУБЛІЧНЕ УПРАВЛІННЯ ЩОДО УТРИМАННЯ СОБАК У ГАЛИЧИНІ СЕРЕДИНИ ХVІII — ПОЧАТКУ ХХ СТОЛІТТЯ

ПРОЦІВ Олег

ORCID ID: http://orcid.org/0000-0001-6692-7835

кандидат наук з державного управління,

докторант Львівського регіонального інституту

державного управління Національної

академії державного управління при

Президентові України,

вул. Василя Сухомлинського, 16, 79491,

Брюховичі, Львівська область, Україна,

Контакти: е-mail: oleg1965@meta.ua

Анотація. Мета дослідження — з’ясувати аспекти публічного управління щодо утримання собак у Галичині. Об’єктом дослідження є публічне управління щодо утримання собак у Галичині, а предметом — правове регулювання утримання собак та їхнє правозастосування органами публічного управління, регулювання популяції тварин, ветеринарні аспекти, діяльність товариств, пов’язаних з розведенням собак у Галичині, гуманітарні аспекти розведення собак.

Хронологічні межі дослідження — середина ХVІII — початок ХХ століття.

Методологічною основою дослідження є принцип історизму у поєднанні з функціональним методом, що дало змогу визначити особливості публічного управління щодо утримання собак у Львові та вплив на регулювання чисельності популяції собак, профілактики та лікуванні сказу собак та людей, організацію кінологічних та природоохоронних громадських організацій.

Ключові слова: публічне управління, органи влади, природоохоронні громадські організації, утримання собак, популяція собак, кінологія, сказ, лікування, Львів, Галичина.

Надійшла 10.02.2020

Список використаних джерел

1. O trzymaniu i wiązaniupsów i t. d. Zbiór ustaw i rozporządzeń administracyjnych w Królestwie Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem: Podręcznik dla organów c.- k. władz rządowych i władzautonomicznych. Uło­żył i wydał J. R. Kasparek. 3-e wyd., poprawne i pomnożone. Lwόw, 1885. T. III. S.1922—1923.
2. Wiadomościpolicyjno-weterynaryjne i statystyczne. Przegląd Weterynarski. 1896. №6. S.284.
3. Wścieklizna u psów. Przegląd Weterynarski. 1906. №6. S.286—287.
4. Dla spraw ochrony zwierząt. Gazeta lwowska. 1883. 10 lu­te­go. № 33. S. 3.
5. O rakarzach (oprawcach). Zbiór ustaw i rozporządzeń administracyjnych w Królestwie Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem: Podręcznik dla organów c.-k. władz rządowych i władz autonomicznych. Ułożył i wydał J. R. Kasparek. 3-e wyd., poprawne i pomnożone. Lwόw, 1885. T. III. S.2283—2284.
6. Wiadomościpolicyjno-weterynaryjne i statystyczne. Przegląd Weterynarski. 1896. №6. S.284.
7. Prawodawstwo o wściekliźnie. Łowiec Polski. 1911. №13. S.201.
8. Postępowanie z ukąszonymiodchoryh zwierząt. Dziennik rzą­dowy dla okręgu administracyjnego Namiesnictwa we Lwowie. Lwów: król. galic. drukarnia rządowa, 1858. S. 362.
9. Jubileuszpodatkuodpsów. Łowiec Polski. 1930. №4. S.71.
10. Podatekodpsów. Gazeta Narodowa. 1870. 23 stycznia. №22. S.4.
11. Z rocznegosprawozdaniast. weterynarza m. za rok 1895. Przeg­ląd Weterynarski. 1896. №6. S.187.
12. Ustawaobowiązującaw Królestwie Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwew Krakowskiemі zezwalająca napobóropłatygminnejodpsów w obrębie miasta Lwowa. Dziennik ustaw i rozporządzeń krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem. Lwów, 1872. S.169.
13. Ustawaobowiązującaw Królestwie Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiemzezwalającagminie miasta Stanisławowanapobóropłatygminnejodpsów. Dziennik ustaw i rozporządzeṅ krajowych dla Królestwa Galicyi i Lo­domeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem. Lwów, 1876. S. 110.
14. UstawadlaKrólestwaGalicyi i Lodomcryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem, nadająca gminiekról. stol. miastaKrakowa prawopobieraniaopiatyodpsów w obrębiemiastaKrakowa i przedmieśćjego. Dziennik ustaw i rozporządzeṅ krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem. Lwów, 1877. S.128—129.
15. Posiedzenie 1—19. Stenograficzne prawozdania z trzeciej sesyi ósmego peryodu Sejmu krajowego Królestwa Galicyii Lodomery z Wielkiem Księstwem Krakowskie z roku 1886/7. Od. 9.Grudniado 25. Stycznia 1887. Lwów, 1887. S. 1699.
16. Statystyka miasta Krakowa. Krakόw, 1912. Zeszyt XII.
17. Ustawaz dnia 1.Listopada1884 dlaKrólestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem, nadającagminiemiastapowiatowego Sanoka prawo pobierania opłatyodpsów, w obrębietejgminyutrzymywanych. Dziennik ustaw i rozporządzeṅ krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkim Księstwem Krakowskiem. Lwów, 1884. S. 133—134.
18. Ustawaz dnia 27. Listopada 1884 dlaKrólestwaGalicyi i Lodomeryiz Wielkiem Księstwem Krakowskiem, nadającagminiemiastapowiatowegoTarnowaprawopobieraniaopłatyodpsów w calymobrębiemiastaTarnowa i przedmieśćjego. Dziennik ustaw i rozporządzeṅ krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkim Księstwem Krakowskiem. Lwów, 1884. S. 157—158.
19. Ustawaz dnia 2. Marca 1887, dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem, o zezwoleniugminiemiastapowiatowego Przemyślanapobóropłatyodpsów. Dziennik ustaw i rozporządzeṅ krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkim Księstwem Krakowskiem. Lwów, 1887. S. 88—89.
20. Ustawaz dnia 18.Marca 1888, dlaKrólestwaGalicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem, nadającagminiemiasta Zaleszczykprawopobieraniaoplatyodpsów w obrębiemiasta Zaleszczyki jegoprzedmieść. Dziennik ustaw i rozporządzeṅ krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkim Księstwem Krakowskiem. Lwów, 1888. S. 111—114.
21. Ustawa z dnia 25. Października1888, obowiązującaw KrólestwieGalicyi i Lodomeryi z Wielkiem KsięstwemKrakowskiem, nadającagminiemiasta Brzezanprawodopoboruopłatodpsów. Dziennik ustaw i rozporządzeṅ krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkim Księstwem Krakowskiem. Lwów, 1888. S. 226—228.
22. Ustawa z dnia 11.Lutego 1889, obowiązującaw Królestwie Galicyi і Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem. Dziennik ustaw i rozporządzeṅ krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkim Księstwem Krakowskiem. Lwów, 1889. S. 72—76.
23. Ustawa z dnia 1.Grudnia1889 obowiązującaw KrólestwieGalicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem, zezwalająca gminiemiastapowiatowego Gorlicepobieraćoplatyodpsów, w obrębiemiasta Gorliceutrzymywanych. Dziennik ustaw i rozporządzeṅ krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkim Księstwem Krakowskiem. Lwów, 1889. S. 291—293.
24. Ustawaz dnia 19.Stycznia1891, obowiązującaw Królestwie Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem, w przedmiocienakladaniaoplatygminnejodposiada niapsów. Dziennik ustaw i rozporządzeṅ krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkim Księstwem Krakowskiem. Lwów, 1891. S.65—67.
25. Posiedzenie 17—49. Stenograficzne sprawozdania z pierwszej sesyi ósmego peryodu Sejmu krajowego Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem z roku 1902/3 od 29. Grudnia 1902 do 3. Listopada 1903. Lwów, 1903. S.1532.
26. Wiadomości bieżące. Łowiec Polski. 1929. № 43. S.  750.
27. Opłatygminneodpsóww Bieczu. Alegaty do sprawozdań stenograficznych piątej sesyi siódmego periodu Sejmu Krajowego Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem z roku 1910 przytem index tych alegatów od 713 do 875. Lwów, 1910. S. 940.
28. Opłatygminneodpsóww MostachWielkich. Alegaty do sprawozdań stenograficznych piątej sesyi siódmego periodu Sejmu Krajowego Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem z roku 1910 przytem index tych alegatów od 713 do 875. Lwów, 1910. S. 940.
29. Posiedzenie z dnia 29. Grudnia1902. Stenograficzne sprawozdania zpierwszejsesyiszóstegoperyodu Sejmu krajowego Królestwa Galicyii Lodomeryiz Wielkiem Księstwem Krakowskiem z roku1902 od 29.Grudnia1902 do 3. Listopada1903 r. Lwów, 1903. S. 1001.
30. Posiedzenie 1—25. Stenograficzne sprawozdania zpierwszejsesyiszóstegoperyodu Sejmu krajowego Królestwa Galicyii Lodomeryiz Wielkiem Księstwem Krakowskiem z roku 1888 od 15. Wrześniadowłącznie19. Października1888r. Lwów, 1888. S. 84—85.
31. Posiedzenie 1—16. Stenograficzne sprawozdania zpierwszejsesyiszóstegoperyodu Sejmu krajowego Królestwa Galicyii Lodomeryiz Wielkiem Księstwem Krakowskiem z roku 1901/02 od 28.Grudnia190I do 12.lipca 1902r. Lwów, 1902. S. 1960.
32. SzpilmanJózef. O zwalczaniu i tępieniuwścieklizny. Przegląd Weterynarski. 1905. № 8—9. S. 313—318.
33. Wiadomościbieżące. ŁowiecPolski. 1929. № 43. S. 750.
34. Луцик Л.О., Баран С., Левицька Л. Історія періодичного видання «Przegląd Weterynarski Przegląd Weterynaryjny» (Ветеринарний огляд) як віддзеркалення розвитку ветеринарної медицини, науки та освіти. Науковий вісник Львівського національного університету ветеринарної медицини та біотехнологій імені С.З. Ґжицького. Серія: Економічні науки. 2017. Т. 19. № 76. С. 147—154.
35. Z rocznegosprawozdaniast. weterynarza m.zarok1895. Przegląd Weterynarski. 1896. № 6. S. 187.
36. Wyciąg z rocznegosprawozdania weterynaryjno·polecyjnegoza r. 1886. Przegląd Weterynarski. 1887. № 9. S. 202.
37. Wyciąg z rocznegosprawozdania weterynaryjno polіcyjnegoza r. 1888. Przegląd Weterynarski. 1889. № 11. S. 276.
38. Wyciąg z rocznegosprawozdania weterynaryjno polіcyjnegoza r. 1889. Przegląd Weterynarski. 1890. № 10. S. 225—226.
39. Wyciąg z rocznegosprawozdania weterynaryjno polіcyjnegoza r. 1890. Przegląd Weterynarski. 1891. № 11. S. 267—268.
40. Wyciąg z rocznegosprawozdaniaweterynaryjno-policyjnegozarok1894. Przegląd Weterynarski. 1896. № 7. S. 212—216.
41. Wścieklizna. Gazeta lwowska. 1893. 3 listopada. № 250. S. 4.
42. Korespondencye. Łowiec. 1903. № 15. S. 179—180.
43. SzpilmanJózef. O zwalczaniu i tępieniuwścieklizny. Przegląd Weterynarski. 1905. № 10. S. 362—366.
44. Borsuk czyli jaźwiec. Łowiec. 1907. № 21. S. 250—251.
45. InstytutPasteura.Gazeta lwowska. 1899. 3 listopada. №  215. S. 4.
46. Z Kałusza. Gazeta Narodowa. 1870. 28 czerwca. № 160. S. 2.
47. Korespondencye M. Bogdanowicz. Łowiec. 1903. № 14. S. 168—169.
48. Wścieklepsy. Gazeta lwowska. 1893. №19. 25 stycznia. S.4.
49. Korespondencye Modest Douillet. Łowiec. 1903. № 11. S.132.
50. Z kronikiprowincyonalnej. Gazeta lwowska. 1898. 20 kwietnia. № 88. S. 3.
51. Z Sambora. Gazeta lwowska. 1902. 15 kwietnia. №85. S. 4.
52. Wścieklypies. Gazeta lwowska. 1907. 2 marca. № 50. S. 3.
53. Szczęsny Morawski Puszcze i knieje podgórskie w starożytności i wiekach średnich. Łowiec. 1886. № 1. S. 4—7.
54. Lwowianin, kalędarz powszechny na rok Pański 1873. Lwów: Drukarnia krajowa M.F. Poremby, 1873. S. 57.
55. Karol Hostoński Powody wscieklizny u psa. Łowiec. 1886. № 8. S. 130.
56. Przewodnik myśliwca. Leszno i Gniezno: Nakładem i drukiem E. Günthera, 1848. S. 75.
57. Lud słowiański: pismo poświęcone dialektologji i etnografji słowian. Kraków: Gebethner i Wolf, 1931. T. II. S. 22.
58. Reuman M. Gospodarstwo łowieckie z historią starożytną łowiectwa polskiego. Warszawa: Drukarnia Orgelbranda, 1845. S. 102—103.
59. Słownictwołowieckie. Łowiec. 1908. №21. S. 250—251.
60. Dzerowicz W. Podręcznik prawny w sprawach lasowych, polowych, łowieckich i o rybołowstwie. Lwów: Gubrynowicz i Schmidt, 1898. S. 86.
61. Noweksiążki. Łowiec. 1907. № 16. S. 190.
62. Rocznik myśliwski na rok 1886. Warszawa, 1886. S. 138.
63. Środekprzeciwwściekliźnie. Gazeta Narodowa. 1881. 29 listopada. № 272. S. 4.
64. Łowiec. 1900. № 13. S. 202.
65. W sprawieetykimyśliwskiej. Łowiec. 1926. № 2. S. 21.
66. Strażnikłowiecki w Polsce. Łowiec. 1936. № 8. S. 5.
67. Stanisławowskieokręg. Towarz.ochronyzwierząt. Miesięcznik galicyjskiego Towarzystwa Ochrony Zwierząt. 1911. № 9—10. S. 124.
68. Przemyśl. Słowo Polskie.1905. 4 lipca. №306. S. 6.
69. Z galic. Towarzystwaochronyzwierząt. Gazeta lwowska. 1896. 2 lutego. № 7. S. 4.
70. Łapaniepsów w Berlinie. Miesięcznik galicyjskiego Towarzystwa Ochrony Zwierząt. 1890. № 4—5. S. 62—63.
71. Konkurs. Gazeta lwowska. 1891. 10 czerwca. № 129. S. 10.
72. Konkurs. Gazeta lwowska. 1893. 21 lutego. № 41. S. 8.
73. Konkurs. Gazeta lwowska. 1893. 28 listopada. № 271. S. 8.
74. Konkurs. Gazeta lwowska. 1894. 18 marca. № 63. S. 8.
75. Konkurs. Gazeta lwowska. 1896. 9 maja. №107. S. 8.
76. Kronika. Słowo Polskie. 1900.5 września. №413. S. 4.
77. Konkurs. Słowo Polskie.1906. 20 pażdziernika. № 477. S. 11.
78. Konkurs. Gazeta lwowska. 1908. 28 marca. № 72. S. 8.
79. Konkurs. Gazeta lwowska. 1918. 6 stycznia. № 5. S. 7.

читати публікацію»